Masquerade and the Performance of National Imaginaries: Levantine Ethics, Aesthetics, and Identities in Egyptian Cinema

Masquerade and the Performance of National Imaginaries: Levantine Ethics, Aesthetics, and Identities in Egyptian Cinema

Free download Download
  • Description

Product Description

Deborah Starr

Egyptian films from the 1930s through the 1950s reflected the diversity of Egypt’s cities. This article argues that a subtle but notable shift in the semiotics of otherness—from a Levantine idiom to a less fluid construction of ethno-religious identity—occurs over this period in Egyptian cinema. Analysis of the films Salamah fi khayr [Salama is Fine] and al-cIzz bahdala [Mistreated by Affluence], both released in 1937, reveals what the author identifies as a “Levantine” idiom. These films articulate an ethics of coexistence, adopt a visual language of inclusion, and represent identity as fluid and mutable. Postwar “ethnic comedies” such as Faṭimah wa-Marika wa-Rashil [Fatima, Marika, and Rachel, (1949)] and Ḥasan wa-Murqus wa-Kohayn [Hasan, Marcus, and Cohen (1954)], continue to take Egyptian diversity for granted. However, as this article demonstrates, the characteristics that had defined Levantine cinema—ethics, aesthetics, and fluidity of identity—are no longer present. All the films under discussion treat ethno-religious and national identity as performance. However, that being said, the valences attached to the comic appropriation of an identity not one’s own via role play, assumed identities, and sudden, disorienting class mobility shift over time in nuanced but significant ways. In establishing the idioms of “Levantine cinema” and “ethnic comedies,” this article also takes as a counterpoint the 2008 film Ḥasan wa-Murqus [Hasan and Marcus] which draws upon these earlier Egyptian cinematic traditions in constructing its own discourse of coexistence.
+ Abstract

Deborah Starr

Egyptian films from the 1930s through the 1950s reflected the diversity of Egypt’s cities. This article argues that a subtle but notable shift in the semiotics of otherness—from a Levantine idiom to a less fluid construction of ethno-religious identity—occurs over this period in Egyptian cinema. Analysis of the films Salamah fi khayr [Salama is Fine] and al-cIzz bahdala [Mistreated by Affluence], both released in 1937, reveals what the author identifies as a “Levantine” idiom. These films articulate an ethics of coexistence, adopt a visual language of inclusion, and represent identity as fluid and mutable. Postwar “ethnic comedies” such as Faṭimah wa-Marika wa-Rashil [Fatima, Marika, and Rachel, (1949)] and Ḥasan wa-Murqus wa-Kohayn [Hasan, Marcus, and Cohen (1954)], continue to take Egyptian diversity for granted. However, as this article demonstrates, the characteristics that had defined Levantine cinema—ethics, aesthetics, and fluidity of identity—are no longer present. All the films under discussion treat ethno-religious and national identity as performance. However, that being said, the valences attached to the comic appropriation of an identity not one’s own via role play, assumed identities, and sudden, disorienting class mobility shift over time in nuanced but significant ways. In establishing the idioms of “Levantine cinema” and “ethnic comedies,” this article also takes as a counterpoint the 2008 film Ḥasan wa-Murqus [Hasan and Marcus] which draws upon these earlier Egyptian cinematic traditions in constructing its own discourse of coexistence.

تنكُّر وتمثيل في المتخيلات الوطنية: أخلاق ليفانتية، وجماليات، وهويات في السينما المصرية

دبوره ستار

تعكس الأفلام المصرية التي صدرت بين عقد الثلاثينيات والخمسينيات للقرن العشرين طيفًا من المدن المصرية. تسعى المقالة الحالية إلى تعزيز الطرح القائل بأنَّ تحوّلاً طفيفًا وصريحًا طرأ على سيميولوجيا الآخر الغير – من شخصيات ليفانتية إلى تشكيلات حاملة الهوية الإثنية الدينية تميل بصورة أقل إلى السيولة – في السينما المصرية في هذه الفترة الزمنية. إنَّ تحليلاً لفيلمي “سلامة في خير” و”العز بهدلة”، اللذان عرضا في العام 1937، يكشف عن ما يقصد به الكاتب بشخصيات “ليفانتية”. يتناول هذان الفيلمان أخلاقية التعايش ويتبنيان لغة الاحتواء المرئية وتُعكس الهوية بوصفها سائلة وقابلة للتطويع. تستمر الأعمال الكوميدية الإثنية ما بعد الحرب، كفيلم “فاطمة وماريكا وراشيل” (1949)، وفيلم “حسن، ومرقص، وكوهين” (1954)، في التعامل مع هذا التنوّع، ولكن الخصائص التي قامت في أساس السينما المصرية الليفانية – على الصعيد الأخلاقي والجمالي وسيولة الهوية – وفق ما تسعى هذه المقالة إلى طرحه فلم يعد لها أي تمثيل. وتعاملت الأفلام قيد البحث مع الهوية الإثنية الدينية والقومية بوصفها تمثيلاً، ولكن القيم التي تتقمّصها الهوية الكوميدية (لا الهوية الذاتية التي تنعكس في لعب الأدوار، والهويات المفترضة، ولا حراك طبقي مربك ومفاجئ) تبدّل مع مرور الزمن بطرق طفيفة ولكنها هامة. عبر تشكيل الشخصيات في “السينما الليفانتية” و”الكوميديات الإثنية” تحاول هذه المقالة فرض مقارنة مع فيلم “حسن ومرقص” (2008) والذي يعتمد على التراث السينمائي المصري لتشكيل خطابه بخصوص فكرة التعايش.

אתיקה, אסתטיקה וזהויות לבנטיניות בקולנוע המצרי

דבורה סטאר

הסרטים המצריים משנות השלושים ועד שנות החמישים של המאה העשרים שיקפו את שונותן של ערי מצרים. המאמר טוען כי בתקופה זו התחוללה בקולנוע המצרי תמורה מרומזת אך לא בלתי מורגשת בסמיוטיקה של האחר – משפה לבנטינית לתבנית של זהות אתנו-דתית. ניתוח הסרטים Salamah fi khayr (“סלאמה בסדר”) al-‘Izz badhala (”“Mistreated by Affluence), שיצאו לאקרנים ב-1937, מגלה את מה שהמחברת מזהה כ”דפוס לבנטיני”: אתיקה של דו-קיום, שפה חזותית של הכלה וייצוג של זהות כדבר נזיל ומשתנה. ב”קומדיות אתניות” בתר-מלחמתיות כמו Fatima wa-Marika wa-Rashil (“פטימה, מריקה ורחל”, 1949) Hasan wa-Murqus wa-Kohayn (“חסאן, מרקוס וכהן”, 1954) ממשיך הקולנוע המצרי לראות בשונות המצרית דבר מובן מאליו. עם זאת, כפי שמראה מאמר זה, המאפיינים שהגדירו את הקולנוע הלבנטיני – אתיקה, אסתטיקה וזהות נזילה – אינם נוכחים בו עוד. כל הסרטים שהמאמר עוסק בהם מתייחסים אל הזהות האתנו-דתית והלאומית כפרפורמנס. עם זאת, הערכים המיוחסים לנטילה של זהות זרה באמצעות משחק תפקידים, זהויות בדויות ומוביליות מעמדית פתאומית ומבלבלת עוברים עם הזמן שינויים דקים, אם כי משמעותיים.

Maskeli Balo ve Milli İmajların Performansı: Mısır Sinemasında Levanten Etiği, Estetiği ve Kimlikleri

Deborah Starr

Mısır filmleri 1930lardan 1950lere kadar Mısır’ın şehirlerinin çeşitliliğini yansıtırdı. Makale Mısır sinemasında bu dönemde ortaya çıkan başkalığın semiyotiğindeki – Levanten deyiminden daha az değişken olan etnik-dinsel kimliğin inşasına doğru- ince ama fark edilir değişimi tartışır. İkisi de 1937’de gösterime giren Salamah fi khayr [Salama is fine] ve al-cIzz badhala [Mistreated by Affluence] yazarın “Levanten” deyişi ile ne kastettiğini ortaya koyan filmlerdir. Bu filmler bir arada var olmanın etiği, kaynaşmanın görsel dilini açıkça ifade eder ve akışkan ve değişken bir kimlik anlayışını temsil eder. Fatimahwa-Marikawa-Rashil [Fatma, Marika, and Rachel], (1949) ve Hasanwa-Murquswa-Kohayn [Hasan, Marcus and Cohen], (1954) gibi savaş sonrası “etnik komediler” Mısırlıların çeşitliliğini doğal bir unsur olarak sunmaya devam eder. Ancak bu makalede gösterildiği gibi, Levanten sinemayı tanımlayan özellikler –etik, estetik ve kimliğin akışkanlığı- artık mevcut değildir. Tartışılan tüm filmler, etnik-dinsel ve milli kimliği bir performans olarak işler. Ancak bununla birlikte, rol yapma, farzedilmiş kimlikler, yani sınıflar arası geçişler aracılığıyla gülünç bir şekilde sahte ve ya tahmini bir kimliğin onaylanışına atfedilen değerler zamanla ciddi bir şekilde değişir.

Bu makale“Levanten sineması” ve “etnik komediler” terimlerinin saptanmasında eski Mısır sinema geleneğinden yaralanarak, bir arada yaşam bağlamını yeniden inşa eden 2008 yapımı Hasan wa-Murqus [Hassan and Marcus] filmini bir dönüm noktası olarak ele alır.

+ Abstact in Arabic

تنكُّر وتمثيل في المتخيلات الوطنية: أخلاق ليفانتية، وجماليات، وهويات في السينما المصرية

دبوره ستار

تعكس الأفلام المصرية التي صدرت بين عقد الثلاثينيات والخمسينيات للقرن العشرين طيفًا من المدن المصرية. تسعى المقالة الحالية إلى تعزيز الطرح القائل بأنَّ تحوّلاً طفيفًا وصريحًا طرأ على سيميولوجيا الآخر الغير – من شخصيات ليفانتية إلى تشكيلات حاملة الهوية الإثنية الدينية تميل بصورة أقل إلى السيولة – في السينما المصرية في هذه الفترة الزمنية. إنَّ تحليلاً لفيلمي “سلامة في خير” و”العز بهدلة”، اللذان عرضا في العام 1937، يكشف عن ما يقصد به الكاتب بشخصيات “ليفانتية”. يتناول هذان الفيلمان أخلاقية التعايش ويتبنيان لغة الاحتواء المرئية وتُعكس الهوية بوصفها سائلة وقابلة للتطويع. تستمر الأعمال الكوميدية الإثنية ما بعد الحرب، كفيلم “فاطمة وماريكا وراشيل” (1949)، وفيلم “حسن، ومرقص، وكوهين” (1954)، في التعامل مع هذا التنوّع، ولكن الخصائص التي قامت في أساس السينما المصرية الليفانية – على الصعيد الأخلاقي والجمالي وسيولة الهوية – وفق ما تسعى هذه المقالة إلى طرحه فلم يعد لها أي تمثيل. وتعاملت الأفلام قيد البحث مع الهوية الإثنية الدينية والقومية بوصفها تمثيلاً، ولكن القيم التي تتقمّصها الهوية الكوميدية (لا الهوية الذاتية التي تنعكس في لعب الأدوار، والهويات المفترضة، ولا حراك طبقي مربك ومفاجئ) تبدّل مع مرور الزمن بطرق طفيفة ولكنها هامة. عبر تشكيل الشخصيات في “السينما الليفانتية” و”الكوميديات الإثنية” تحاول هذه المقالة فرض مقارنة مع فيلم “حسن ومرقص” (2008) والذي يعتمد على التراث السينمائي المصري لتشكيل خطابه بخصوص فكرة التعايش.

+ Abstract in Hebrew

אתיקה, אסתטיקה וזהויות לבנטיניות בקולנוע המצרי

דבורה סטאר

הסרטים המצריים משנות השלושים ועד שנות החמישים של המאה העשרים שיקפו את שונותן של ערי מצרים. המאמר טוען כי בתקופה זו התחוללה בקולנוע המצרי תמורה מרומזת אך לא בלתי מורגשת בסמיוטיקה של האחר – משפה לבנטינית לתבנית של זהות אתנו-דתית. ניתוח הסרטים Salamah fi khayr (“סלאמה בסדר”) al-‘Izz badhala (”“Mistreated by Affluence), שיצאו לאקרנים ב-1937, מגלה את מה שהמחברת מזהה כ”דפוס לבנטיני”: אתיקה של דו-קיום, שפה חזותית של הכלה וייצוג של זהות כדבר נזיל ומשתנה. ב”קומדיות אתניות” בתר-מלחמתיות כמו Fatima wa-Marika wa-Rashil (“פטימה, מריקה ורחל”, 1949) Hasan wa-Murqus wa-Kohayn (“חסאן, מרקוס וכהן”, 1954) ממשיך הקולנוע המצרי לראות בשונות המצרית דבר מובן מאליו. עם זאת, כפי שמראה מאמר זה, המאפיינים שהגדירו את הקולנוע הלבנטיני – אתיקה, אסתטיקה וזהות נזילה – אינם נוכחים בו עוד. כל הסרטים שהמאמר עוסק בהם מתייחסים אל הזהות האתנו-דתית והלאומית כפרפורמנס. עם זאת, הערכים המיוחסים לנטילה של זהות זרה באמצעות משחק תפקידים, זהויות בדויות ומוביליות מעמדית פתאומית ומבלבלת עוברים עם הזמן שינויים דקים, אם כי משמעותיים.

+ Abstract in Turkish

Maskeli Balo ve Milli İmajların Performansı: Mısır Sinemasında Levanten Etiği, Estetiği ve Kimlikleri

Deborah Starr

Mısır filmleri 1930lardan 1950lere kadar Mısır’ın şehirlerinin çeşitliliğini yansıtırdı. Makale Mısır sinemasında bu dönemde ortaya çıkan başkalığın semiyotiğindeki – Levanten deyiminden daha az değişken olan etnik-dinsel kimliğin inşasına doğru- ince ama fark edilir değişimi tartışır. İkisi de 1937’de gösterime giren Salamah fi khayr [Salama is fine] ve al-cIzz badhala [Mistreated by Affluence] yazarın “Levanten” deyişi ile ne kastettiğini ortaya koyan filmlerdir. Bu filmler bir arada var olmanın etiği, kaynaşmanın görsel dilini açıkça ifade eder ve akışkan ve değişken bir kimlik anlayışını temsil eder. Fatimahwa-Marikawa-Rashil [Fatma, Marika, and Rachel], (1949) ve Hasanwa-Murquswa-Kohayn [Hasan, Marcus and Cohen], (1954) gibi savaş sonrası “etnik komediler” Mısırlıların çeşitliliğini doğal bir unsur olarak sunmaya devam eder. Ancak bu makalede gösterildiği gibi, Levanten sinemayı tanımlayan özellikler –etik, estetik ve kimliğin akışkanlığı- artık mevcut değildir. Tartışılan tüm filmler, etnik-dinsel ve milli kimliği bir performans olarak işler. Ancak bununla birlikte, rol yapma, farzedilmiş kimlikler, yani sınıflar arası geçişler aracılığıyla gülünç bir şekilde sahte ve ya tahmini bir kimliğin onaylanışına atfedilen değerler zamanla ciddi bir şekilde değişir.

Bu makale“Levanten sineması” ve “etnik komediler” terimlerinin saptanmasında eski Mısır sinema geleneğinden yaralanarak, bir arada yaşam bağlamını yeniden inşa eden 2008 yapımı Hasan wa-Murqus [Hassan and Marcus] filmini bir dönüm noktası olarak ele alır.